GESENFOOD proiektuaren helburua da Ontziei eta Ontzi-hondakinei buruzko Errege Dekretua indarrean jartzeak dakarren eraginaren ondorioz Gipuzkoako elikagai-enpresak dituen erronkak saihestea eta eraldatzeko aukerak identifikatzea.
Ontziei eta ontzi-hondakinei buruzko abenduaren 27ko 1055/2022 Errege Dekretu berriak birziklatzearen arloko helburu zorrotzagoak jasotzen ditu, ontzi berrerabilgarriak bultzatuz eta ontzi berrerabilgarrietarako eta erabilera bakarrerako biltegiratze- eta itzultze-sistemak berrerabiltzeari eta ezartzeari buruzko helburuak ezarriz. Baina, batez ere, Ekoizlearen Erantzukizun Hedatuko (RAP) eredu berri bati sarrera eman nahi dio, bai etxeko ontzietarako, bai merkataritzarako eta industriarako.
Elikadura-enpresek lege-testuinguru berrira egokitzeko duten premiaren aurrean, Basque Food Cluster eta Aclima enpresek Errege Dekretuak elikadura-katean izango duen eraginari buruzko ikerketa bat egiten dute, sektoreko enpresa gipuzkoarrak sentsibilizatzeko eta trantsizio ekologiko fokalizatuak eskatzen duen beharrezko eraldaketa erraztuko duten lankidetza-proiektuak aktibatzeko, kasu honetan, ontziei eta ontzi-hondakinei buruzko araudi berria ezartzera egokitzeko.
PROIEKTUAREN DESKRIBAPENA
GESENFOOD proiektuaren helburua da Ontziei eta Ontzi-hondakinei buruzko Errege Dekretua indarrean jartzeak dakarren eraginaren ondorioz Gipuzkoako elikagai-enpresak dituen erronkak saihestea eta eraldatzeko aukerak identifikatzea.
Proiektuaren bidez, hurrengo helburuak lortu nahi dira:
- Ontzien eta ontzi-hondakinen kudeaketari buruzko arau-esparruari aurrea hartzea, eta produktuaren berrikuntzarako funtsezko alderdiak, negozio-ereduak eta sektoreen arteko lankidetza identifikatzea.
- Epe ertain eta luzerako esparru estrategiko bat definitzea, Gipuzkoako elikadura-sektorearen lehiakortasuna hobetzeko, trantsizio ekologikoaren ikuspegitik, ekonomia zirkular baterantz.
- Lehentasunezko arloak identifikatzea, ZTBESko eragileen ikerketa merkatuaren eskarira bideratzeko.
- Basque Food Cluster eta Aclimaren zeregina indartzea, trantsizio ekologikoaren esparruan zientzia, teknologia eta berrikuntzaren euskal sarearen eskaintzaren eta eskariaren arteko bitartekaritza-eragile gisa.
Proiektuaren metodologia araudia aztertzeko eta inpaktu-kasuak karakterizatzeko lehen fasean oinarritzen da, Gipuzkoako elikagaien transformazio-balioaren kateko enpresen profilen arabera. Lurraldean elikagaien sektorea dimentsionatzeko ahalegina egingo da, eta egindako elikagaiak eta edariak merkaturatzeko erabilitako ontzien kudeaketaren diagnostikoa egingo da. Ondoren, elikagaien industriak araudian jasotako betebeharrei dagokienez aurre egin behar dien erronkak identifikatuko dira, eta horietako bakoitzerako inpaktu-arloak zehaztuko dira.
Bigarren faseak interakzio-prozesu bat aurreikusten du elikagaien eraldaketaren balio-kateko enpresekin, elikaduraren eta ekoindustriaren sektoreko enpresekin eta, azkenik, ZTBESko eragileekin. Prozesu horren bidez, lan-ildoak proposatuko dira sektorearen eragina murrizteko helburuarekin.
Azkenik, emaitzak zabaltzeko eta proiektuak aktibatzeko fase bat aurreikusten da. Horretarako, jardunaldi bat egingo da, Gipuzkoako ahalik eta enpresa eta eragile publiko eta pribatu gehienei identifikatutako erronkak eta irtenbideak helarazteko.
EMAITZAK
GESENFOOD proiektuaren bidez, Basque Food Clusterrek eta Aclimak zirkulartasunaren ikuspegia txertatu dute elikaduraren sektorean, ontzien eta ontzi-hondakinen araudiari aurre egiteko erronka eta estrategia egokienak identifikatzeko.
GESENFOODek elikaduraren sektoreak dituen erronka hauei erantzuten die:
- Ontzien ingurumen-inpaktua murriztea: bigarren mailako materialak erabiltzea, birziklagarritasuna eta berrerabiltzea.
- Birziklatutako plastikoa erabiltzea ontzietarako.
- Ontzien hondakinak birziklatzeko helburu berriak.
- Ontzien hondakinak kudeatzeko tasa ekomodularrak.
- Ontzietarako ziklo itxien aldeko apustua egiten du, berrerabilpenaren eta gordailu- eta itzultze-sistemen (SDDR) bidez.
- Ekoizlearen erantzukizun hedatua ontzi komertzial eta industrialetara hedatzea.
Dokumentazio erabilgarria:
- Ekoizlearen erantzukizun zabalduari buruzko infografia elikaduraren sektorean
- GESENFOOD gida. Ontziei buruzko erronkak eta estrategiak elikaduraren sektorerako
PARTE-HARTZAILEAK
GESENFOOD proiektua Basque Food Cluster Euskadiko Elikadura Klusterraren Elkartearen eta Aclima Basque Environment Cluster-en arteko lankidetzan gauzatzen da, Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzaren Euskal Sareko (ZTBES) bitartekaritza-eragile gisa.
Gipuzkoako Foru Aldundiko Ekonomia Sustapen, Turismo eta Landa Inguruneko Departamentuak finantzatzen du, Gipuzkoako ekosistema sozioekonomikoan ezagutza sustatu, sortu, transferitu eta partekatzeko programaren bidez.
