Euskal enpresa-ehunean ekonomia zirkularra eta karbono gutxikoa sustatzea funtsezko tresna da ekonomia deskarbonizatzeko; izan ere, berotegi-efektuko gasen isurketa globalen % 62 inguru askatzen dira ondasunak eta produktuak erauzten, prozesatzen eta fabrikatzen diren bitartean, gizartearen beharrak asetzeko.
Horregatik, eta Europak ezarritako helburuak lortzeko, beharrezkoa da euskal industria deskarbonizatzea. Testuinguru horretan, BIDERATU adimen artifizialeko tresna analitikoa garatu nahi da. Modelizazio eta plangintza integratuko sistema horrek irizpide eta informazio kuantitatibo garrantzitsuak emango dizkie erabaki-hartzaileei deskarbonizazio-egoerak sortzeko eta hautatzeko, inpaktu bereizien ebaluazioaren bidez.
PROIEKTUAREN DESKRIBAPENA
BIDERATU proiektuaren helburu nagusia E3S Modelizazio Sistema Integratua (energy, economic, environmental and social) garatzea da, administrazio publikoak eta industria-sektorea Euskadiko karbono gutxiko ekonomia zirkular eta jasangarriaren eredurako trantsizio energetikoaren inguruko erabaki estrategikoak hartzera bideratzeko.
Tresnaren ezaugarri nagusiak honako hauek dira:
- Energia-, ekonomia-, gizarte- eta ingurumen-ikuspegi integratua.
- Sektore anitzeko modelatzea, arreta berezia industria-sektorean jarrita.
- Ekonomia zirkularraren eta bizi-zikloaren analisiaren ikuspegia sartzea, baita adimen artifizialeko teknikena ere.
Horrela, BIDERATUk teknologien eta sistemen osagai energetiko eta ekonomikoetan oinarritutako modelatze-taldea garatzen du, eta analisiaren sakontasunari dagokionez hobekuntza nabarmenak dakartzaten alderdi metodologikoak txertatzen dizkio: industria-sektorearen bereizgarriak, iraunkortasuna ebaluatzeko metodologiak eta ekonomia zirkularreko estrategien diseinua, eta adimen artifizialeko teknikak.
ESPERO DIREN EMAITZAK
Proiektu horren ondorioz, BIDERATU modelizazio- eta plangintza-tresna integratua garatuko da, 2050erako Euskadiren deskarbonizazioari lotutako erabaki estrategikoak (administrazioenak eta industria-sektorearenak) hartzeko irizpide informatuak izateko aukera emango duena. Tresnak aukera hauek eskainiko ditu:
- Energia-trantsiziorako estrategiak definitzeko eta eskualde-politikak garatzeko berariazko prospekzio-ereduak garatzea.
- 2050erako energia-sistematik karbono gutxiko ekonomiarako trantsizio-agertokiei lotutako ingurumen, energia eta gizarte- eta ekonomia-inpaktu banakatuak modu integratuan ebaluatzea.
- Hainbat industria-sektoretako funtsezko prozesuen deskarbonizazioarekin lotutako estrategia teknologiko, inbertsio-estrategia eta negozio-eredu onenak identifikatzea (ekonomia zirkularrean oinarritutakoak).
- Plangintzak, estrategiak eta funtsezko parametroak denboran zehar arin eta etengabe birformulatzea.
Era berean, proiektuan garatutako tresnak beste eskualde eta herrialde batzuetan aplikatzeko ahalmen handia du, BIDERATU modelizazio-sistema integratua aztergai den berezitasun sozioekonomikora egokituz. Ildo horretan, proiektuan garatutako ezagutza zientifiko-teknologikoa, proiektuko bazkideek eskaintzen duten espezializazioaren esparruan, balio diferentzial handia da beste eskualde eta herrialde batzuetako trantsizio energetikoari lotutako erabakiak hartzen laguntzeko.
BIDERATU proiektutik espero diren emaitzak bat datoz Garapen Iraunkorreko hainbat Helbururekin (GJH): 9. helburua, industria, berrikuntza eta azpiegiturari buruzkoa, 12. helburua, kontsumo eta ekoizpen arduratsuari buruzkoa, eta 13. helburua, klimari buruzkoa.
Parte-hartzaileak. BIDERATU proiektuaren partzuergoa TECNALIA Research & Innovation da, eta ZTBESko hainbat eragile biltzen ditu: BC3 – Basque Centre for Climage Change, Goi Eskola Politeknikoa Mondragon Unibertsitateko Ingeniaritza Fakultatea (MU-EPS), Energia Klusterra – Basque Energy Cluster eta Aclima, Basque Environment Cluster.
BIDERATUn, TECNALIAk energia-plangintzaren (Energia Plangintzako taldea) eta adimen artifizialeko teknologien (Digital Energy taldea) arloetan duen esperientzia eskaintzen du. BC3k esperientzia handia du modelizazio makroekonomikoan, inpaktu sozioekonomikoen ebaluazioan eta jarduera-sektoreen deskarbonizazioarekin lotutako modelatzean. Ekonomia Zirkularra eta Industria Iraunkortasuna (ECSI) eta Datuen Analisia eta MU-EPSren zibersegurtasuna ikerketa-taldeek ekonomia zirkularreko estrategiak eta IAko teknikak ebaluazio prospektibo integratuko ereduetan integratzen lan egingo dute, bai energetikoetan, bai makroekonomikoetan.
Energiaren Klusterrak eskaintza teknologikoa enpresarietara eta erakundeetara hurbiltzen laguntzen du, komunikazio eta dinamizazio sektorialeko ekitaldi eta jarduera espezifikoen bidez. Eta Aclima funtsezkoa da zabalkunde-lanetan eta BIDERATUren emaitzen preskripzio-egile gisa, emaitzen balizko arrakastarako eta ekosistema publikoan eta pribatuan sartzeko.
Proiektua Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen, Iraunkortasun eta Ingurumen Sailak finantzatzen du (ELKARTEK 2021 programa).
